SBU یا واحد کسب و کار استراتژیک چیست؟
واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU که مخفف Strategic Business Unit است، برای سازمان‌های چند محصولی کاملا ضروری هستند. این واحدهای کسب و کار اساساً به عنوان مراکز سود شناخته می‌شوند. آنها بر روی مجموعه‌ای از محصولات متمرکز هستند و مسئولیت هر تصمیم یا استراتژی اتخاذ شده برای آن مجموعه خاص از محصولات را بر عهده دارند. واحدهای کسب و کار استراتژیک را می‌توان با یک مثال به بهترین شکل توضیح داد.
برای مثال یک کلینیک روانشناسی و روانپزشکی را در نظر بگیرید که به ارائه انواع خدمت‌ها نظیر مشاوره ازدواج، بازی درمانی کودک، نوروتراپی و غیره می‌پردازد. پس از مدتی این کلینیک تصمیم می‌گیرد تا در حوزه مشاوره تحصیلی نیز اقدام به ارائه خدمت کند و رفته رفته چنین کسب و کاری دارای خدمات متعدد (یک سازمان چند محصولی) می‌شود که برنامه‌ریزی برای هر یک از این خدمات باید در دپارتمان مشخصی انجام شود. در اینجا این کلینیک اگر می‌خواهد به فعالیت سودآورانه خود ادامه دهد، باید اجازه دهد تا هر کدام یک دپارتمان‌ها به عنوان یک SBU فعالیت کند.
پس در واقع، واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU، یک بخش از یک سازمان (شرکت یا کسب وکار) بزرگ را به طور مستقل اداره می‌کند و دارای دید، مأموریت و اهداف مربوط به خود است، که برنامه ریزی آن به طور جداگانه از دیگر فعالیت‌های سازمان انجام می‌شود. بنابراین یک واحد کسب و کار استراتژیک دارای چشم انداز، ماموریت و اهداف متمایز از شرکت مادر و عاملی برای ارزیابی عملکرد بلند مدت شرکت است. از جمله برخی از دلایل ایجاد واحدهای کسب و کار استراتژیک می‌توان به کندی عملیات تصمیم‌گیری، پیچیدگی عملیات هماهنگی، کاهش توان تحرک و عدم کارایی در پاسخ به تغییرات محیطی اشاره کرد.
حوزه اصلی و تخصصی گروه ما مشاوره بازرگانی در آلمان، ثبت شرکت در آلمان و اخذ اقامت آلمان از طریق ثبت شرکت است. در این باره بیشتر بدانید.
تاریخچه شکل‌گیری واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU
رشد کسب و کارها بر پایه تعدد محصول و خدمت است و این تعدد محصول و خدمت به منزله ایجاد تنوع در دل سازمان است. اینگونه تنوع‌ها، در یک لحظه به وجود نمی‌آیند. بلکه در طول عمر کسب و کار، با انگیزه‌ها و انگیزاننده‌های مختلف شکل می‌گیرند و نهایتاً وضع به جایی می‌رسد که مدیران متوجه می‌شوند نمی‌توانند این همه تنوع را به سادگی مدیریت کنند. اگر مدیر یک کسب و کار چند ساله باشید، چنین سناریوهایی برای شما تازگی ندارد و بعید نیست خودتان هم با آنها درگیر باشید.
شرکت‌های بزرگ بین‌المللی هم چنین تجربه‌هایی داشته‌اند. چنان‌که شرکت جنرال الکتریک هم، در دهه‌ی شصت و هفتاد میلادی (حدود نیم قرن پیش) درگیر چنین وضعیتی بوده و زمانی مدیران به خود آمدند که دیدند درگیر حدود ۱۷۰ دپارتمان هستند که هر کدام، مشکلات و چالش‌ها و دغدغه‌های خود را دارند.
مدیران جنرال الکتریک در آن زمان از شرکت مشاوره مدیریت مکنزی کمک گرفتند و زمانی که مکنزی مشغول اصلاح ساختار آنها بود، اصطلاحی به وجود آمد که هنوز هم در ادبیات مدیریت استراتژیک تحت عنوان «واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU» به کار می‌رود.
دلایل اهمیت استفاده از واحدهای کسب و کار استراتژیک یا SBU
دلایل مختلفی برای استفاده از واحدهای کسب و کار استراتژیک در یک سازمان وجود دارد. با این حال، در کنار دلایل استفاده از واحدهای کسب و کار استراتژیک، قدرت‌هایی نیز وجود دارد که می‌توانند بر فعالیت‌های یک واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU موثر واقع شوند. استقلال برنامه ریزی، توانمندسازی و سایر موارد از جمله قدرت هایی هستند که بر یک واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU تأثیر می‌گذارند. سه مورد از این ویژگی‌ها در زیر مورد بحث قرار گرفته است:
۱) توانمندسازی مدیر SBU
توانمندسازی مدیران واحدهای کسب و کار استراتژیک برای موفقیت این واحدها و همچنین محصولات بسیار مهم است. این موضوع عمدتاً به این دلیل است که این مدیر کسی است که در واقع با بازار در ارتباط است و بهترین استراتژی‌هایی را می‌داند که می‌توانند برای بازدهی بهینه استفاده شوند. بنابراین مدیر یک واحد کسب و کار استراتژیک ممکن است به سرمایه گذاری بیشتری برای محصولات خود نیاز داشته باشد. در چنین مواقعی مدیر باید از سوی سازمان حمایت شود. فقط این اعتماد به مدیر است که به پیشرفت واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU کمک می‌کند.
یکی دیگر از خدمات گروه ما حسابداری و مشاوره مالیاتی در آلمان است که داشتن اطلاعات در این زمینه خالی از لطف نیست.
حسابداری و مشاوره مالیاتی در آلمان
۲) درجه اشتراک یک واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU با دیگری
اگر یک واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU به مقداری بودجه نیاز داشته باشد اما همان بودجه ارائه نشود، زیرا بودجه توسط دو SBU دیگر تقسیم شده است و بودجه کلی سازمان نیز اندک باشد، چه می‌شود؟ مشخص است! این واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU استقلال لازم را برای اجرای برخی از استراتژی‌های مهم بدست نمی‌آورد. به همین ترتیب ممکن است محدودیت‌های دیگری برای این واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU اعمال شود؛ چرا که از منابعی استفاده می‌کند که توسط واحدهای کسب و کار استراتژیک دیگری به اشتراک گذاشته شده است. البته این اتفاق ممکن است همیشه منفی نباشد. از زمانی که یک واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU سود بیشتری نسبت به معمول کسب می‌کند، این درآمد ممکن است برای SBU دیگر نیز مفید باشد و در نتیجه باعث رشد هر دوی آنها شود. اینجاست که اشتراک گذاری در واقع نقش مثبتی ایفا می‌کند.
سال‌ها فعالیت بعنوان مشاور در خرید صنعتی این فرصت را به من داده است تا از موقعیت‌های متفاوتی که پیش رو داشته‌ام، کسب تجربه کنم. این تجارب می‌تواند در راه اندازی و فعال نمودن شرکت نوپای شما در آلمان مثمرثمر باشد.
۳) تغییرات بازار
یک واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU کاملاً باید انعطاف پذیر باشد؛ زیرا باید با هر تغییر عمده در بازار سازگار شود. به عنوان مثال اگر یک مدیر واحد LCD یک کمپانی نمایشگر بداند که نمایشگرهای ال‌ای‌دی در حال حاضر تقاضای بیشتری دارند، باید با مدیریت ارشد ارتباط برقرار کند که مایل است طیف وسیعی از محصولات ال‌ای‌دی را نیز برای سودآوری SBU بیشتر کند. بنابراین با افزودن نمایشگرهای LED به مجموعه خود، این واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU می‌تواند بلافاصله سود دهی را دوچندان کند. بنابراین با تطبیق با تغییرات در سطوح SBU، سازمان به عنوان یک کل می‌تواند سودآور شود.
نمونه‌های واحدهای تجاری استراتژیک
بهترین مثال برای واحد تجاری استراتژیک این است که سازمان هایی مانند یونیلیور یا LG را در کانون توجه قرار دهیم. این سازمان‌ها با دسته‌بندی‌های متعدد محصولات و خطوط تولید متعدد شناخته می‌شوند. به عنوان مثال، یونیلیور ممکن است یک سری محصولات در دسته شامپو داشته باشد، به طور مشابه LG ممکن است یک سری محصولات در دسته تلویزیون داشته باشد. بنابراین برای ردیابی سرمایه‌گذاری‌ها در برابر بازده، آنها ممکن است این دسته‌ها را به عنوان یک واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU متفاوت طبقه‌بندی کنند.
از دیگر خدماتی که باید پس از ثبت شرکت در آلمان از آن بهره ببرید، خدمات حقوقی و خدمات ویرچوال آفیس در آلمان است. با کلیک بر لینک‌های زیر با این خدمات آشنا می‌شوید.
در آخر...
کلید مدیریت استراتژیک کسب و کار این است که نظارت دقیقی بر سرمایه گذاری و بازده هر واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU داشته باشید. مدیران یک واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU نیز نقش مهمی در این امر ایفا می‌کنند و از این رو، باید با تجربه گسترده در آن صنعت خاص استخدام شوند. همچنین باید هر تغییری در بازار و تأثیر آن بر هر واحد کسب و کار استراتژیک یا SBU پیش‌بینی شود. از این رو، برای یک سازمان چند محصولی، مدیریت کسب و کار ممکن است در واقع به معنای مدیریت واحدهای کسب و کار استراتژیک باشد.